يکي از عوارض شايع و ناتوان كننده در بيماران ديابتي زخم پاي ديابتي است. بر طبق آمار فدراسیون بین المللی دیابت،در دنيا در هر

30 ثانيه يک پا به علت عوارض ديابت قطع مي‌شود و از هر 6 بيمارديابتي يک نفر در طول زندگي خود دچار زخم پا مي‌شود و بيشتر

قطع پاها با يک زخم ساده شروع مي‌شود. واقعيت اين است که در بيشتر مواقع زخم پاي ديابتي و در نتيجه قطع پا به سادگي قابل پيشگيري است.

 

 

 

دو عامل مهم میتواند موجب ایجاد عارضه پای دیابتی بشود :

 

بالا بودن قند خون به عروق کوچکی که به اعصاب خونرسانی می کند، صدمه میزند و به دنبال آن رشته های عصبی متورم شده و عملکردشان مختل می شود و دیگر نمیتوانند پیام های عصبی را منتقل کنند.مهمترین اعصابی که آسیب می بینند اعصاب پا ها هستند. این مشکل، در مراحل اولیه بی علامت است و فقط توسط معاینات مخصوص پزشکی مشخص می شود. با پیشرفت آن علایمی مثل گز گزاندامها و داغ شدن اندامها (خصوصا پا) و از بین رفتن حس اندامها رخ میدهد.

 

بالا بودن قند خون به رگهای خونی بزرگ نیز آسیب میزند و عروق خونی بزرگ پاها از مهمترین عروقی هستند که آسیب می بینند. به دنبال آن جریان خون در پاها کاهش می یابد.

 

دو عامل ذکر شده (کاهش حس پا و کاهش خونرسانی پا) موجب می شوند ، احتمال بروززخم پا در افراد دیابتی، بسیار بیشتر از افراد عادی باشد.

 

 

 

 

نكات مهمي كه بيماران ديابتي براي جلوگيري از بروز زخم پا بايستي به آنها عمل نمايند:

 

هميشه قند خونتان را کنترل نماييد. داروهاي خود را به موقع مصرف نموده و تغذيه سالم داشته باشيد. هرگز سيگار و الکل مصرف ننماييد.

 

مشاهده و کنترل پاهايتان را جزو برنامه روزانه خود قرار دهيد، مخصوصاً افرادي که در پاهاي خود حس ندارند بايد به اين مسئله اهميت بيشتري  بدهند.

 

در صورت مشاهده زخم، تاول، بريدگي، ترک، سوختگي، خراش، ناخن‌هاي عفوني و غيرعادي، ميخچه و پينه در پايتان فوراً به پزشک مراجعه کنيد.

 

تميزي و نظافت پاها خطر ابتلا به عفونت را کاهش مي‌دهد، پس پاهايتان را هر روز بشوييد. براي شستشو از آب ولرم و صابون ملايم استفاده کرده و به لابلاي انگشتان خود توجه بيشتري نماييد.

 

هرگز پا برهنه نباشيد. حتي در منزل سعي کنيد از دمپايي و جوراب مناسب استفاده نماييد.

 

پاهاي خود را از حرارت زياد و سرما محافظت کنيد.

 

با افزايش اقدامات ايمني (چيدمان مناسب اسباب و اثاثيه منزل، عدم استفاده از قالي‌هاي شل روي سطوح سراميك، استفاده از عصا و ...) از ضربه و آسيب به اندامهاي تحتاني پيشگيري کنيد.

 

كفش‌هاي مناسب و راحت خريداري نموده و از پوشيدن كفش‌هاي پلاستيكي، پنجه تنگ، پاشنه بلند، جلو يا پشت باز و همچنين كفش‌ها و دمپايي‌هاي لغزنده خودداري نماييد. قبل از پوشيدن كفش، داخل آن را از نظر وجود اجسام خارجي بررسي نماييد.

 

بعد از شستشوي پاها، آنها را با حوله شخصي كاملاً خشك نموده و سپس يك لايه نازك از وازلين، كرم بچه يا گليسيرين به كف و پشت پاهايتان بماليد. هرگز كرم را بين انگشتان پا استفاده نكنيد، زيرا باعث افزايش احتمال بروز عفونت مي‌شود.

 

ناخنها را به طور مستقيم کوتاه کنيد و گوشه‌هاي آنها را تا ته نگيريد، در صورت فرو رفتن ناخن در بافت انگشتان نسبت به درمان آن توسط پزشک اقدام نماييد. فراموش نکنيد که از قيچي براي کوتاه کردن ناخن استفاده نكنيد و بعد از کوتاه کردن، ناخنهايتان را سوهان بکشيد.

 

براي تقويت پاهاي خود ورزشهاي ساده و مناسبي مثل پياده روي، شنا و دوچرخه‌سواري انجام دهيد.

 

در هر بار مراجعه به پزشک از او بخواهيد پاهايتان را معاينه کند.