سندرم متابولیک چیست ؟



این سندرم مجموعه ای از عوامل خطرزای متابولیک می باشد که در یک فرد وجود دارند . برخی ازعلل زمینه ای این سندرم که سبب افزایش این عوامل خطرزای متابولیک می شوند عبارتند از :
• چاق بودن یا داشتن اضافه وزن.
• عدم فعالیت جسمانی .
• داشتن مقاومت به انسولین.
• عوامل ژنتیک .
سندرم متابولیک حالتی خطرناک برای سلامتی می باشد . افراد دچار این حالت میزان خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های مرتبط با رسوب چربی در دیواره سرخرگها(آترواسکلروز) دارند . بیماری قلبی کرونری که ممکن است منجر به حمله قلبی شود ، تنها نمونه ای از این بیماریها است. سکته مغزی و بیماری عروق محیطی مثال های دیگری می باشند . همچنین احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 درافراد دچار سندرم متابولیک بیشتر می باشد.

چه کسی مبتلا به سندرم متابولیک می باشد؟


شیوع این سندرم در سالهای اخیر افزایش یافته است . تخمین زده می شود که در حدود 20 تا 25 درصد بزرگسالان مبتلا به آن می باشند.
این سندرم با چاقی مرکزی و مقاومت به انسولین همراه می باشد . چاقی در پرفشاری خون ، افزایش کلسترول LDL خون(کلسترول بد )، کاهش کلسترول HDL (کلسترول خوب ) و هیپر گلیسمی (افزایش قند خون ) دخیل می باشد .
چاقی شکمی بویژه با عوامل خطرزای متابولیک در ارتباط می باشد . سندرم متابولیک مجموعه ای از عوارض متابولیک چاقی است. در بیماری مقاومت به انسولین، بدن بخوبی نمی تواند ازانسولین استفاده بنماید. بدن در زندگی روزانه برای تبدیل قند و نشاسته به انرژی نیاز به انسولین دارد . اگر بدن نتواند این کار را انجام دهد، دیابت یا بیماری قند خون رخ می دهد .
در برخی از افراد مقاومت به انسولین به ارث می رسد. در این افراد عوامل اکتسابی (مانند افزایش چربی بدن وعدم فعالیت جسمانی ) می توانند سبب ایجاد مقاومت به انسولین و سندرم متابولیک شوند . اکثر افراد مبتلا به مقاومت به انسولین،همزمان مبتلا به چاقی مرکزی (شکمی ) نیز می باشند .

سندرم متابولیک چگونه تشخیص داده می شود ؟


جدیدترین و گسترده ترین معیارهای شناسایی سندرم متابولیک وجود3 یا تعدادبیشتری از عوامل خطرزای متابولیک زیرمی باشد :
• چاقی مرکزی (شکمی ) که با دور کمر اندازه گیری می شود :
-بیش از 40 اینچ یا 102 سانتیمتر در مردان.
-بیش از 35 اینچ یا 88 سانتیمتر در زنان.
• تری گلیسرید ناشتای خون mg/dl 150 یا بیشتر یا دریافت دارو بدلیل افزایش تری گلیسرید خون.
• کلسترول HDL‌ پایین خون یا مصرف دارو به علت HDL پایین :
-مردان : کمتر از 40 mg/dl
-زنان : کمتر از 50 mg/dl
• افزایش فشار خون به 130/85 mg/dl یا بیشتر یا مصرف دارو بدلیل پر فشاری خون.
• گلوکز (قندخون) ناشتا 110 mg/dl یا بیشتر یا مصرف دارو برای گلوکز خون بالا.

سندرم متابولیک چگونه درمان می شود ؟


افراد مبتلا به سندرم متابولیک از طریق کنترل عوامل خطرزای خود می توانند خطرابتلا به بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع 2 را کاهش دهند .
بهترین راه برای آنها ، کاهش وزن و افزایش فعالیت جسمانی است.
در این قسمت برخی ازاقدامات مهم جهت کنترل سندرم متابولیک ذکر می شود :
• بطور مداوم وزن خود راکنترل کنید (بخصوص شاخص چاقی مرکزی). همچنین قند خون ، چربیهای خون و فشار خون خود را کنترل کنید .
• عوامل خطرزای خود رابراساس دستور العمل های ذکر شده تحت درمان قرار دهید (افزایش چربیهای خون ، پر فشاری خون و قند بالای خون) .
• داروهای ضد فشار خون خود را با نظر پزشک خودتان مصرف کنید چرا که داروهای مختلف دارای اثرات متفاوتی بر روی حساسیت به انسولین می باشند .
مانیاز به تحقیقات بیشتری جهت درک نقش داروها در درمان سندرم متابولیک داریم . مهم است که ما جهت کنترل صحیح آن بر روی هر پنج جزء این سندرم تمرکز نماییم .